Λήμνος

Καβείρια Μυστήρια...

Οι θρησκευτικές τελετές που γινόταν προς τιμή των Καβείρων ονομαζόταν "Καβείρια Μυστήρια". Γινόταν στο ιερό των Καβείρων που ήταν χτισμένο στο ακρωτήριο της χλόης απέναντι από την Ηφαιστεία στη Λήμνο.

Κατά την ελληνιστική εποχή η λατρεία των Καβείρων πήρε διεθνή χαρακτήρα και άτομα απ' όλο τον κόσμο συνέρεαν στα κέντρα λατρείας τους όπως της Λήμνου, της Σαμοθράκης και των Θηβών.

Αντίθετα από τα Ελευσίνια μυστήρια η μύηση ήταν ελεύθερη για άντρες γυναίκες και παιδιά όλων των εθνικοτήτων, ελεύθερων και δούλων. Η μύηση γινόταν όταν η ομάδα ή το άτομο αποφάσιζε να παρουσιαστεί στους θεούς και όχι μόνο κατά την εποχή των εορτών. Κάτι αντίστοιχο δηλαδή με τη χριστιανική βάπτιση.

Οι δημόσιες τελετές ήταν περίπου ίδιες με εκείνες των άλλων ιερών. Έτσι γινόταν θυσίες ζώων στους θεούς, σπονδές, προσευχές και αφιερώματα. Το σημαντικότερο γεγονός ήταν η γιορτή της πορφυρίας όπου ζωντάνευε η ανακάλυψη της φωτιάς που όπως θέλει η παράδοση έγινε στην ίδια τη Λήμνο.

Οι συντεχνίες των μεταλλουργών έπαιζαν ιδιαίτερο ρόλο. Ανέβαιναν στο όρος Μόσυχλο όπου άναβαν καθαρή και αμόλυντη φλόγα με ένα χαλκείο, δηλαδή ένα χάλκινο κάτοπτρο που κρατούσαν απέναντι στον ήλιο, κάτι δηλαδή σαν τη σημερινή αφή της Ολυμπιακής φλόγας.

Μετά το 175 π.Χ. που η Λήμνος έγινε μέλος της Συμμαχίας της Δήλου το νέο φως το έπαιρναν από το ιερό της Δήλου. Επί εννιά μέρες έσβηναν όλες τις φωτιές του νησιού και έστελναν στη Δήλο ένα πλοίο να φέρει το νέο φως. Κατά την περίοδο της αναμονής οι κάτοικοι επικαλούντο τους χθόνιους θεούς έως ότου έφτανε το πλοίο και ο Ήφαιστος θριάμβευε.

Οι αρχαιολογικές ανασκαφές, που πραγματοποιήθηκαν από την Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή, έφεραν στο φως το ιερό των Καβείρων, που γνώρισε μακρά περίοδο ζωής από τον 8ο π.Χ. αιώνα έως την ύστερη αρχαιότητα. Τα κτίρια του εκτός των τειχών της Ηφαιστίας ιερού, είναι κτισμένα πάνω σε δύο μικρά άνδηρα, διαμορφωμένα στην πλαγιά του χαμηλού λόφου που κατεβαίνει απότομα στη θάλασσα, σχηματίζοντας το ακρωτήριο Χλόη. Από τη μεριά της ξηράς ο περίβολος του ιερού διατρέχει την κορυφογραμμή, ενώ από τη μεριά της θάλασσας ο χώρος του ιερού προστατεύεται από ισχυρά αναλήμματα.

Στο νότιο πλάτωμα, αποκαλύφθηκε πρόσφατα τελεστήριο των αρχαϊκών χρόνων. Πρόκειται για ένα κτήριο ακανόνιστης ορθογώνιας κάτοψης με κυκλική προεξοχή, που ήταν ένα είδος βωμού ή «βήματος». Η μορφή του κτηρίου και τα ευρήματα εδραιώνουν την άποψη ότι αυτή είναι η αρχαιότερη φάση του τελεστηρίου, που οικοδομήθηκε πιθανότατα στις αρχές του 7ου αιώνα π.Χ. και καταστράφηκε το δεύτερο μισό του ίδιου αιώνα.

Το βόρειο πλάτωμα καταλαμβάνεται από το τελεστήριο των ελληνιστικών χρόνων. Πρόκειται για ένα πρόστυλο κτήριο με δώδεκα δωρικούς κίονες, χωρίς ανοιχτό χώρο μπροστά από την είσοδό του. Το τελεστήριο, που χρονολογείται γύρω στο 200 π.Χ., λεηλατήθηκε και κάηκε κατά τους ρωμαϊκούς αυτοκρατορικούς χρόνους, ανάμεσα στο 2ο και στον 3ο αιώνα μ.Χ., όταν η περιοχή εγκαταλείφθηκε και λειτούργησε ως ένα μεγάλο «λατομείο» για την οικοδόμηση μεταγενέστερων κτηρίων.
Το υστερορωμαϊκό τελεστήριο (η λεγόμενη Βασιλική), που βρίσκεται στο νότιο πλάτωμα, είναι θεμελιωμένο πάνω στο αρχαϊκό. Η διαμόρφωσή του δείχνει ότι θέλησαν να επαναλάβουν, σε γενικά πλαίσια αλλά σε μικρότερες διαστάσεις, την κάτοψη του κατεστραμμένου παλαιού ελληνιστικού κτηρίου. Τα ερείπιά του αντιπροσωπεύουν την τελευταία περίοδο ύπαρξης του ιερού και μαρτυρούν τη μακρά επιβίωση της λατρείας των Καβείρων στη Λήμνο. Δεν υπάρχει κανένα ίχνος αντικατάστασης της λατρείας αυτής με τη χριστιανική. Ίσως η καταστροφή του οικοδομήματος και το οριστικό τέλος του ιερού να οφειλόταν στην καταστροφική μανία των πρώτων χριστιανών στα τέλη του 3ου ή τις αρχές του 4ου αιώνα π.Χ. Από αυτή την περίοδο σώζονται οικοδομικά λείψανα κατοικιών.

Ηφαιστία

Ήδη ο Γαληνός κατά την μετάβασή του στη Λήμνο εξέφρασε το θαυμασμό του γιατί στο νησί αυτό δεν υπήρχε μια μόνο πόλη όπως συνέβαινε στις υπόλοιπες περιοχές του Αιγαίου, αλλά δύο και συγκεκριμένα η Μύρινα στα δυτικά και η Ηφαιστία στα ανατολικά . Έτσι και ένα από τα γνωστότερα προσωνύμια της Λήμνου είναι το «Δίπολις», το νησί με τις δύο ισχυρές πόλεις στο διάστημα της Αθηναϊκής κυριαρχίας, την Μύρινα και την Ηφαιστία.
Η Ηφαιστία ήταν η πρωτεύουσα των Πελασγών, στο ΒΑ τμήμα του νησιού, κοντά στο σημερινό χωριό Κοντοπούλι. Η ζωή της διήρκησε από το 1000 π. Χ έως το 1200 μ. Χ περίπου, ενώ ακμή γνωρίζει ιδίως τον 5ο και τον 4ο π. Χ αι. Σώζονται τα ερείπια μιας πολυσύνθετης πόλης εκτάσεως 10 περίπου στρωμάτων που περιλάμβανε λαμπρά οικοδομήματα, ανάκτορα, λουτρά και χριστιανικές εκκλησίες, ελληνιστικό - ρωμαϊκό θέατρο και Ιερό του 8ου έως 6ου π. Χ αι. αφιερωμένο στη μεγάλη Θεά Λήμνο, που ταυτίζεται με τη Θεά Άρτεμη. Στις συνεχόμενες αίθουσες του Ιερού βρέθηκαν θαυμαστά έργα τέχνης, όπως ολόκληρη σειρά από πήλινα αγάλματα που παρίσταναν Σειρήνες και Σφίγγες. Στα ΝΔ της πόλης ανακαλύφθηκε η νεκρόπολις της Ηφαιστίας με ευρήματα και δίπλα, άλλα τρία νεκροταφεία μεταγενέστερων χρόνων.
Η Ηφαιστία κάηκε από τους Πέρσες το 511 π. Χ, ξαναχτίστηκε όμως και απέκτησε ισχυρά τείχη από τους Αθηναίους και διατηρήθηκε ως πρωτεύουσα ή συμπρωτεύουσα του νησιού έως τον Μεσαίωνα. Υπήρξε το οικονομικό κέντρο του νησιού μέχρι και τον 11ο μ. Χ αιώνα, όταν το λιμάνι της σταδιακά επιχώσθηκε και άρχισε η εγκατάσταση των Βενετών στον γειτονικό Κότζινο.

Πολιόχνη

Ένα ς από τους σπουδαιότερους οικισμούς του Αιγαιακού χώρου κατά την 3η χιλιετία π.Χ. Η Πολιόχνη της Λήμνου ανήκει στον ίδιο πολιτισμό που ανήκει η Τροία της ίδιας εποχής. Ο κατεξοχήν νησιωτικός αυτός πολιτισμός της 3ης χιλιετίας π.Χ. αναπτύχθηκε στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου και το ανατολικότερο σημείο του είναι η Τροία στα Μικρασιατικά παράλια. Οι οικοδομικές φάσεις του προϊστορικού οικισμού της Πολιόχνης καλύπτουν χωρίς διακοπή όλη την 3η χιλιετία π.Χ. Η πόλη της κίτρινης περιόδου καταστρέφεται από φυσικά αίτια, ίσως σεισμό, στο τέλος της 3ης χιλιετίας π.Χ. Η πόλη εγκαταλείφθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα και επαναδραστηριοποιήθηκε, αλλά σποραδικά, κατά τη 2η χιλιετία π.Χ.
Σήμερα αποτελεί έναν πλήρη οργανωμένο αρχαιολογικό χώρο, μετά από τις επεμβάσεις του 1994. Ο προϊστορικός οικισμός της Πολιόχνης αποκαλύφθηκε το καλοκαίρι του 1930, μετά από τις αρχαιολογικές έρευνες στο χώρο που έγιναν από την Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών. Οι ανασκαφές έγιναν σε δύο περιόδους. Η πρώτη διήρκεσε από το 1930-1936, ενώ η δεύτερη μεταπολεμικά από το 1951-1956. Οι ανασκαφές σε συνδυασμό με εργασίες καθαρισμού, συντήρησης και στερέωσης επαναλήφθηκαν το 1986 ως και το 1995. Το χρονικό διάστημα από τις 16.8.94 έως 16.9.94 πραγματοποιήθηκε αναστηλωτική επέμβαση με στόχο τη στερέωση των αρχαίων τοίχων στην Πολιόχνη. Το έργο περιλάμβανε τις ακόλουθες εργασίες: 1) στερέωση τοίχων με αρμολογήματα και ενέματα και 2) στερέωση υποβάθρου τοίχων με κατασκευή λιθοδομής, εισπίεση ενεμάτων και επένδυση με κονίαμα.

Τα σημαντικότερα Μνημεία του Αρχαιολογικού Χώρου είναι:

Ο προϊστορικός οικισμός της Πολιόχνης της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού ιδρύθηκε στο μεταίχμιο της 4ης προς την 3η χιλιετία π.Χ. πάνω σε ύψωμα, στον όρμο του Βρόσκοπου, στην ανατολική ακτή του νησιού. Γνώρισε πολλές φάσεις αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής ανάπτυξης που αποδόθηκαν συμβατικά από τους ανασκαφείς με ένα ξεχωριστό χρώμα:
Μελανή Περίοδος
Στο ξεκίνημά του, ο οικισμός καταλαμβάνει περιορισμένη έκταση. Τα οικοδομικά ανήκουν σε ελλειψοειδείς καλύβες με μεγάλες διαστάσεις.
Κυανή Περίοδος
Αναπτύσσεται σταδιακά μια μικρή πόλη. Η φυσιογνωμία του οικισμού αλλάζει με την προσθήκη ενός επιβλητικού οχυρωματικού τείχους από ξερολιθιά που προστατεύει τον οικισμό τόσο από την ενδοχώρα, όσο και από τη θάλασσα. Την εικόνα συμπληρώνουν τα πρώτα δημόσια κτήρια: χώρος συνέλευσης των κατοίκων (το "βουλευτήριο") και η κοινοτική σιταποθήκη.
Πράσινη και Ερυθρά Περίοδος
Επέκταση του οικισμού προς το δυτικό και κατασκευή προσθήκης στο ήδη υπάρχον τείχος. Κατά την ερυθρά περίοδο το τείχος ενισχύεται με ημικυκλικά προτειχίσματα. Οι ιδιωτικές οικίες παρουσιάζονται τώρα κατά συστάδες δωματίων.
Κίτρινη Περίοδος
Λείψανα της περιόδου αυτής ερευνήθηκαν κυρίως στην κορυφή του λόφου. Την πόλη διατρέχουν δύο πλακόστρωτοι οδοί. Στο κεντρικό μεγαρόσχημο κτήριο αποκαλύφθηκαν και μεγάλοι αποθηκευτικοί χώροι.
Φαιά και Ιώδης Περίοδος
Τα οικοδομικά λείψανα της πόλης είναι πενιχρά και δεν μαρτυρούν για τη δομή του οικισμού, ο οποίος περιορίζεται.

πηγή:http://www.mylemnos.gr/sights-Polioxni.htm

Υ.Γ. η μουσική υπόκρουση ειναι κάπως το ακούω χωρις ήχο