Νικηφόρος Βρεττάκος

Μεγαλυνάρι

Τ' όνομά σου : ψωμί στο τραπέζι

Τ' όνομά σου : νερό στην πηγή.

Τ' όνομά σου : αγιόκλημα αναρριχόμενων άστρων.

Τ' όνομά σου : παράθυρο ανοιγμένο τη νύχτα στην πρώτη του Μάη.

Τ' όνομά σου : δυο δρυς που το ουράνιο τόξο στηρίζει τις άκρες του.

Τ' όνομά σου : ένας ψίθυρος απ' αστέρι σε αστέρι

Τ' όνομά σου : ομιλία δύο ρυακιών μεταξύ τους

Τ' όνομά σου : μονόλογος ενός πεύκου στο Σούνιο

Τ' όνομά σου : ρινίσματα ήλιου

Τ' όνομά σου : στροφή από φλάουτο τη νύχτα.

Τ' όνομά σου : στα χείλη των αγγέλων τριαντάφυλλο.

Τ' όνομά σου : ένα ελάφι βουτηγμένο ως το γόνατο σε μιαν άμπωτη ήλιου.

Τ' όνομά σου : δυο δρυς που το ουράνιο τόξο στηρίζει τις άκρες του.

Τ' όνομά σου : ένας ψίθυρος απ' αστέρι σε αστέρι

Τ' όνομά σου : ομιλία δύο ρυακιών μεταξύ τους

Τ' όνομά σου : μονόλογος ενός πεύκου στο Σούνιο 

Τ' όνομά σου : πορεία πέντε κύκνων που σέρνουν την πούλια στα μεσούρανα

Τ' όνομά σου : Ειρήνη στα κλωνάρια του δάσους.

Τ' όνομά σου : Ειρήνη στους δρόμους των πόλεων

Τ' όνομά σου : αέτωμα περιστεριών στον ορίζοντα.

Τ' όνομά σου : αλληλούια πάνω στο Έβερεστ

Τ' όνομά σου : αλληλούια πάνω στο Έβερεστ

Τ' όνομά σου: κουδούνισμα αλόγων που σέρνουν την άνοιξη πίσω τους.

Τ' όνομά σου: βροχούλα στου σπορέα το μέτωπο.

Τ' όνομά σου: περίσσευμα στου βοσκού την καλύβα.

Τ' όνομά σου: τοπίο χωρισμένο με χρώματα.

Τ' όνομά σου: ροδόφυλλο σ' ενός βρέφους το μάγουλο.

Τ' όνομά σου: πεντάγραμμο στις κεραίες των γρύλων. 

Τ' όνομά σου: ο Ηνίοχος στην άμαξα του ήλιου.

Τ' όνομά σου: Ειρήνη στις ρότες των πλοίων.

Τ' όνομά σου: ένας άρτος βαλμένος στην άκρη της γης, που περίσσεψε.

Όλα τα χρόνια που έλειπα 

ξέρεις για σένα γύριζα

έψαχνα να βρω το τριαντάφυλλο 

που άλλος κανένας 

δε θα μπορούσε να σου δώσει

τι βουνά τι ερήμους 

και τι θάλασσες επέρασα 

τι βροχές μου αυλάκωσαν το μέτωπο

τι αρμύρες με παιδέψαν

πότε κανείς δε θα το μάθει..

Έστυψα την καρδιά μου 

σε άγιο δισκοπότηρο 

και μέσα εκεί φύτρωσε 

ωραίο τριαντάφυλλο το καθαρό 

σαν της Λαμπρής το λυκαυγές

βάλτο στη ζωνη στο στήθος σου 

ή στα μαλλιά σου θα σου παγαίνει

όπως πηγαίνει κάθε πρωί

στον κόσμο ο ήλιος θα σου πηγαίνει.

Μέσα στο βάθος του ύπνου μας

ακούγαμε την Ειρήνη

που έκλαιγε το χαμένο περιστέρι της 

αλλάζοντας φωνές. 

Μέσα στα ερείπια που έγερναν

το ένα πάνω από τ' άλλο

έξω απ' τις πόρτες των σπιτιών

η πάνω απ' τις καμπάνες 

που αμίλητες, ακίνητες, σκούρες απ' το νερό,

σηκώνοντας πάνω απ' τις άτακτες στέγες ένα βαρύ πένθος

μας παρουσιάζανε το πρόσωπο του κόσμου

καρφώνοντας στις αιχμηρές κορφές τους το φεγγάρι.

Τὸ παιδὶ μὲ τὴ σάλπιγγα

Ἂν μποροῦσες νὰ ἀκουστεῖς
θὰ σοῦ ἔδινα τὴν ψυχή μου
νὰ τὴν πᾶς ὡς τὴν ἄκρη τοῦ κόσμου.
Νὰ τὴν κάνεις περιπατητικὸ ἀστέρι ἢ ξύλα
ἀναμμένα γιὰ τὰ Χριστούγεννα
στὸ τζάκι τοῦ Νέγρου
ἢ τοῦ Ἕλληνα χωρικοῦ. 
Νὰ τὴν κάνεις ἀνθισμένη μηλιὰ
στὰ παράθυρα τῶν φυλακισμένων.
Ἐγὼ μπορεῖ νὰ μὴν ὑπάρχω ὡς αὔριο.
Ἂν μποροῦσες νὰ ἀκουστεῖς
θὰ σοῦ ἔδινα τὴν ψυχή μου
νὰ τὴν κάνεις τὶς νύχτες
ὁρατὲς νότες, ἔγχρωμες,
στὸν ἀέρα τοῦ κόσμου.
Νὰ τὴν κάνεις ἀγάπη. 

Μαζεύω τὰ πεσμένα στάχυα νὰ σοῦ στείλω λίγο ψωμί,

μαζεύω μὲ τὸ σπασμένο χέρι μου ὅ,τι ἔμεινε ἀπ᾿ τὸν ἥλιο

νὰ σοῦ τὸ στείλω νὰ ντυθεῖς. Ἔμαθα πὼς κρυώνεις.

Τὴν πράσινή σου φορεσιὰ νὰ τὴν φορέσεις τὴν Λαμπρή!

Θὰ τρέξουν μ᾿ ἄνθη τὰ παιδιά.Θὰ βγοῦν τὰ περιστέρια,

κ᾿ ἡ μάνα σου μὲ μιὰ ποδιά, πλατιά, γεμάτη ἀγάπη!

Πάρε ὅποιο δρόμο, ὅποια κορφή, ρώτα ὅποιο δένδρο θέλεις

Μ᾿ ἀκοῦς; Οἱ δρόμοι ὅλης της γῆς βγαίνουνε στὴν καρδιά μου!

Μὴν ξεχαστεῖς κοιτάζοντας τὸ φῶς. 

Τ᾿ ἀκοῦς;... 

Νἀρθεῖς!

Σοῦ στήνω μία καλύβα, στοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων,

ἕνα κῆπο νὰ περπατᾷς,ἕνα ρυάκι νὰ καθρεφτίζεσαι,

μιὰ πλούσια πράσινη φραγὴ νὰ μὴν σὲ βρίσκει ὁ ἄνεμος

ποὺ βασανίζει τοὺς γυμνοὺς - στοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων!

Σοῦ στήνω τ᾿ ὅραμά σου πάνω σ᾿ ὅλους τοὺς λόφους,

νὰ σοῦ φυσάει τὸ φόρεμα ἡ δύση μὲ δυὸ τριαντάφυλλα,

νὰ γέρνει ὁ ἥλιος ἀντίκρυ σου καὶ νὰ μὴ βασιλεύει,

νὰ κατεβαίνουν τὰ πουλιὰ νὰ πίνουνε στὶς φοῦχτες σου

τῶν παιδικῶν ματιῶν μου τὸ νερὸ - στοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων! 

Ἂν σοῦ λείψω μιὰ νύχτα μὴν ἀνησυχήσης

ὡς τὸ ἄλλο πρωί, ὡς τὸ ἄλλο βράδυ, ὡς τὴν Κυριακή,

Ἐδῶ κάπου θὰ βρίσκομαι σ᾿ ἕναν ἄρρωστο δίπλα,

μ᾿ ἕνα πικρὸ ραβδὶ θὰ ψάχνω νὰ βρῶ μία πηγή.

πόρτα σὲ πόρτα θὰ γυρνῶ μ᾿ ἕνα ψωμὶ στὴ μασχάλη.

Ἔχε ἀναμμένη τὴ φωτιὰ πάντοτε, γιατὶ πάντοτε

θὰ σοῦ γυρίζω μουσκεμένος- Ἔχω ζεσταμένο

στὰ γόνατά σου ἕνα πουκάμισο κι ἔχε τὸ νοῦ σου

στὴν πόρτα καὶ στὴ δημοσιὰ μὴν ἀκουστῶ, γιατί,

δίχως λειψὸ ἀποφέγγαρο κι ἄστρι, κάθε φορά, 

ἀπὸ τὴν ἄκρη θά ῾ρχομαι τὸν κόσμου.

Πᾶνε κι ἔρχονται οἱ ἄνθρωποι πάνω στὴ γῆ.

Σταματᾶνε γιὰ λίγο, στέκονται ὁ ἕνας

ἀντίκρυ στὸν ἄλλο, μιλοῦν μεταξύ τους.

Ἔπειτα φεύγουν, διασταυρώνονται, μοιάζουν

σὰν πέτρες ποὺ βλέπονται.

Ὅμως, ἐσύ,

δὲ λόξεψες, βάδισες ἴσα, προχώρησες

μὲς ἀπὸ μένα, κάτω ἀπ᾿ τὰ τόξα μου,

ὅπως κι ἐγώ: προχώρησα ισα, μὲς ἀπὸ σένα,

κάτω ἀπ᾿ τὰ τόξα σου. Σταθήκαμε ὁ ἕνας μας

μέσα στὸν ἄλλο, σὰ νάχαμε φτάσει.

Βλέποντας πάνω μας δυὸ κόσμους σὲ πλήρη

λάμψη καὶ κίνηση, σαστίσαμε ἀκίνητοι

κάτω ἀπ᾿ τὴ θέα τους -

Ἤσουν νερό,

κατάκλυσες μέσα μου ὅλες τὶς στέρνες.

Ἤσουνα φῶς, διαμοιράστηκες. 

Ὅλες οἱ φλέβες μου ἔγιναν ἄξαφνα ἕνα

δίχτυ ποὺ λάμπει: στὰ πόδια, στὰ χέρια,

στὸ στῆθος, στὸ μέτωπο.

Τ᾿ ἄστρα τὸ βλέπουνε, ὅτι:

δυὸ δισεκατομμύρια μικροὶ γαλαξίες καὶ πλέον

κατοικοῦμε τὴ γῆ.