Η επέμβαση των ΗΠΑ και ΕΕ και η στήριξη της αντιδραστικής κυβέρνησης έφερε τις αποφάσεις στην Κριμαία για ένωση με τη Ρωσία και δημοψήφισμα την επόμενη Κυριακή
Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις στην κλιμάκωση της αντιπαράθεσης ανάμεσα σε ΗΠΑ, ΕΕ, ΝΑΤΟ και Ρωσία για την Ουκρανία, που, λόγω της τεράστιας γεωστρατηγικής της θέσης και του ρόλου που παίζει στην ενεργειακή αγορά, βρίσκεται στο επίκεντρο του ανταγωνισμού, στην πραγματικότητα επιχειρηματικών ομίλων. Από τη μια η νέα αστική εξουσία των φιλοΕΕ δυνάμεων, των εθνικιστών και των νεοναζί, με τη στήριξη των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, επιταχύνει την προσπάθεια πρόσδεσης της χώρας στους ευρωατλαντικούς μηχανισμούς και από την άλλη η καπιταλιστική Ρωσία αξιοποιεί τους ρωσόφωνους πληθυσμούς, με έντονα αντιφασιστικά αισθήματα, για να προωθήσει τα συμφέροντα των δικών της μονοπωλίων. Χρησιμοποιώντας τα στρατεύματα που έχει στις βάσεις στην Κριμαία, με βάση διμερή συμφωνία με ισχύ ως το 2047 που επιτρέπει μέχρι 25.000 στρατιώτες, όπως και αεροσκάφη και πλοία, προχώρησε στον έλεγχο όλης της περιοχής. Ταυτόχρονα το κοινοβούλιο της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Κριμαίας ψήφισε υπέρ της ένωσης με τη Ρωσία και της διενέργειας δημοψηφίσματος για την ένωση με τη Ρωσία ή την παραμονή στην Ουκρανία την επόμενη Κυριακή 16 Μάρτη. Την κίνηση αυτή χαιρέτισαν τα νομοθετικά σώματα της Ρωσίας και υπάρχουν προετοιμασίες για την υποδοχή της περιοχής ως Αυτόνομης Δημοκρατίας που θα ενταχθεί στη Ρωσική Ομοσπονδία. Την ίδια στιγμή ανοίγει το ζήτημα και με άλλες περιοχές της Ανατολικής Ουκρανίας, Ντόνετσκ, Χάρκοβο, που ζητούν επίσης ένωση.
ΗΠΑ και ΕΕ αντιδρούν έντονα και συνεχίζουν την επέμβασή τους στα εσωτερικά της χώρας και με το δέλεαρ της «βοήθειας». Η ΕΕ ανακοίνωσε 11 δισ. ευρώ οικονομική «βοήθεια», που βέβαια θα πάει για την ενίσχυση του ντόπιου κεφαλαίου και τη διευκόλυνση της δράσης των μονοπωλίων (με προτεραιότητα στον εκσυγχρονισμό των αγωγών μεταφοράς του φυσικού αερίου και τη δημιουργία ζωνών ελεύθερων συναλλαγών), ενώ και οι ΗΠΑ σε επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών υποσχέθηκε το πρώτο 1 δισ. δολάρια. Την ίδια ώρα η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ την Πέμπτη, με συμμετοχή και του Ελληνα πρωθυπουργού, αποφάσισε να προχωρήσει σε προειδοποιήσεις προς τη Ρωσία για την παρουσία των στρατιωτικών δυνάμεων της στην Κριμαία, με μέτρα αναστολής θεώρησης διαβατηρίων Ρώσων πολιτών, αν Ρωσία δεν αρχίσει άμεσες διαπραγματεύσεις με τις ουκρανικές αρχές, ενώ εκπρόσωποι των χωρών που ανήκουν στο G8 ανακοίνωσαν πάγωμα των προετοιμασιών για τη σύνοδο που έχει προγραμματιστεί για τον Ιούνη στο Σότσι της Ρωσίας. Η ΕΕ ζήτησε παράλληλα την άμεση απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από την Κριμαία, ενώ χαρακτήρισε παράνομη την απόφαση για ένωση με τη Ρωσία και για δημοψήφισμα. Σε αυτή την Σύνοδο φάνηκε ότι υπάρχουν σημαντικές διαφοροποιήσεις και αντιθέσεις καθώς η κάθε χώρα μετρά τις συνέπειες που θα έχουν οι κυρώσεις με βάση την αλληλοσύνδεση των οικονομιών. Ετσι η Γερμανία, που εξαρτάται κατά 35% από το φυσικό αέριο της Ρωσίας, είναι πιο επιφυλακτική. Οπως και η Βρετανία, όπου Ρώσοι μεγαλοκαπιταλιστές, τύπου Ρομάν Αμπράμοβιτς, έχουν σημαντικά κεφάλαια. Επίσης οι ΗΠΑ προχώρησαν σε περιορισμό παροχής βίζας, ωστόσο και εκεί υπάρχουν διαφορετικές απόψεις σε τμήματα του κεφαλαίου.
Συνεχείς επαφές ΗΠΑ - Ρωσίας
Πάντως, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπ. Ομπάμα, σε συνεχείς τηλεφωνικές επικοινωνίες με το Ρώσο ομόλογό του Βλ. Πούτιν, και ο ΥΠΕΞ Τζον Κέρι, σε αλλεπάλληλες συναντήσεις με το Ρώσο ΥΠΕΞ Σ. Λαβρόφ σε Παρίσι, Ρώμη και τηλεφωνικά, προειδοποιούν με κυρώσεις και κάνουν λόγο για «παραβίαση του διεθνούς δικαίου». Καλούν τη Ρωσία να αναγνωρίσει και να διαπραγματευτεί με τη νέα εξουσία στο Κίεβο. Ο Πούτιν και ο Λαβρόφ αντέτειναν ότι δεν μπορούσαν να αγνοήσουν τις εκκλήσεις για βοήθεια από πλευράς των ρωσόφωνων της Ουκρανίας, αλλά έχει σημασία η θέση που με έμφαση σημείωσε ο Πούτιν, ότι «οι δεσμοί Ρωσίας - ΗΠΑ δεν πρέπει να διαταραχθούν λόγω Ουκρανίας». Ο Ομπάμα πρότεινε να βρεθεί «λύση η οποία μπορεί να ικανοποιήσει όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, με απευθείας διαπραγματεύσεις Κιέβου - Μόσχας, διεθνείς παρατηρητές στην Κριμαία και επιστροφή των ρωσικών και ουκρανικών δυνάμεων στις βάσεις τους».
Η νέα αστική εξουσία ...απαιτεί
Ο πρωθυπουργός της νέας εξουσίας του Κιέβου, Αρσένι Γιατσενιούκ, βρέθηκε στη σύνοδο της ΕΕ όπως και στην έδρα του ΝΑΤΟ. Κατηγόρησε τη Ρωσία ότι αυξάνει την «ένταση» και ότι επιδίδεται σε «προκλήσεις» στη χώρα του και είπε ότι «η κρίση ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρωσία είναι μια κρίση στην Ευρώπη» και ζήτησε ιδιαίτερα από τους λεγόμενους εγγυητές της ασφάλειας της Ουκρανίας, ΗΠΑ και Βρετανία, με βάση τη συμφωνία της Βουδαπέστης του 1994 που υπογράφτηκε για την ασφάλεια των πυρηνικών όπλων που έμειναν στη χώρα μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Το ίδιο ζήτημα πρόβαλε και η Γιούλια Τιμοσένκο, η πρώην πρωθυπουργός της χώρας, που καταδικάστηκε για διαφθορά και αποφυλακίστηκε από τη νέα ηγεσία, η λεγόμενη και «βασίλισσα του φυσικού αερίου» που θησαύρισε από την καταλήστευση της λαϊκής περιούσιας με την ανατροπή του σοσιαλισμού. Η ηγέτις του κόμματος «Πατρίδα», του κόμματος και του πρωθυπουργού και του προέδρου της νέας αστικής εξουσίας, έκανε πανηγυρική εμφάνιση στο Συνέδριο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος που έγινε την Παρασκευή στο Δουβλίνο. Αυτό το «μούτρο» καταχειροκροτήθηκε από ηγέτες της λυκοσυμμαχίας και φιλελεύθερων κομμάτων, όπως άλλωστε κάνουν και οι συνεταίροι τους σοσιαλδημοκράτες.
Επίσης ο Γιατσενιούκ έκανε και ένα βήμα παραπέρα, λέγοντας ότι η χώρα του, δηλαδή η νέα αστική εξουσία, προτίθεται να φιλοξενήσει μια σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Κίεβο.
Ακόμα οι νεοναζί και φασίστες, όπως ο λεγόμενος «Δεξιός Τομέας», ανακοίνωσαν ότι μια μέρα πριν το δημοψήφισμα στην Κριμαία, θα κάνουν συνέδριο και θα εκλέξουν προεδρικό υποψήφιο τον γνωστό τραμπούκο Ντμίτρο Γιάρος. Επίσης τα «συνεταιράκια» της δικής μας Χρυσής Αυγής δηλώνουν ότι «θα συνεχίσουν την επανάσταση ενάντια στο σύστημα», δηλαδή την αντιδραστική στροφή και τον αντικομμουνισμό. Και βέβαια οι «αντισυστημικοί επαναστάτες» δεν αμφισβητούν την ένταξη στις ευρωατλαντικές λυκοσυμμαχίες.
Στρατιωτικές προετοιμασίες των ιμπεριαλιστών
Ταυτόχρονα με τις λεγόμενες διπλωματικές κινήσεις των ευρωατλαντικών ιμπεριαλιστών πυκνώνουν και οι εμφανείς στρατιωτικές προετοιμασίες με μετακινήσεις δυνάμεων σε γειτονικές χώρες με τη Ρωσία. Τέτοιες κινήσεις είναι την τελευταία βδομάδα: Μαχητικά αεροσκάφη «F-15» (που μάλιστα πρόσφατα συνεκπαιδεύτηταν με ελληνικά πληρώματα στη βάση της Σούδας) μετακινούνται σε βάσεις στη Λιθουανία, τη Λετονία,την Εσθονία, την Πολωνία για περιπολίες. Επίσης από τη βάση του Καζαχστάν, Μανάς, που κλείνει, αμερικανικά στρατεύματα και στρατιωτικός εξοπλισμός μεταφέρονται στη Ρουμανία στη βάση Mihail Kogalniceanu, στη Μαύρη Θάλασσα, μόλις 400 χιλιόμετρα από τις ρωσικές βάσεις στην Κριμαία.
Ολα αυτά δείχνουν ότι η ενδοϊμπεριλιαστική αντιπαράθεση θα συνεχιστεί και κάθε ενδεχόμενο, παρά την επιδίωξη συμβιβασμού που φαίνεται να υπάρχει τώρα, δεν πρέπει να αποκλείεται.
Δ. Καρ.
Ριζοσπάστης, 9/3/2014