[th]Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ[/th]
Ο Κινγκ το 1964 |
Πριν από μερικές και μόνο δεκαετίες η Αμερική ήταν μια πολύ διαφορετική χώρα. Ένας μαύρος δεν μπορούσε να κάτσει στο ίδιο σημείο του λεωφορείου που κάθονταν οι λευκοί, έπρεπε να περάσει από διαφορετική είσοδο σε κτίρια, να ζει μόνο σε συγκεκριμένες γειτονιές και δεν είχε πάντα δικαίωμα ψήφου. Ένας άνθρωπος όμως κατάφερε να αλλάξει το κατεστημένο, ήταν ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.
Με σειρά ειρηνικές διαδηλώσεις σε διάφορες περιοχές του αμερικανικού νότου ηγήθηκε του κινήματος για την ισοπολιτεία λευκών και μαύρων. Στις 28 Αυγούστου του 1963 ο Κινγκ πρωτοστάτησε μεγάλης πορείας στην Ουάσιγκτον. Στα σκαλιά του Μνημείου του Λίνκολν, απέναντι από το Καπιτώλιο, έδωσε μια συνταρακτική ομιλία η οποία έχει μείνει στην ιστορία με τον τίτλο«Έχω ένα όνειρο».
«Έχω ένα όνειρο», είπε μπροστά σε 250 χιλιάδες άτομα, «ότι μία μέρα τα 4 μικρά παιδιά μου θα ζήσουν σε μια χώρα όπου δεν θα κρίνονται από το χρώμα του δέρματός τους αλλά από το χαρακτήρα τους».
Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ ήταν ιερέας του Προτεσταντικού δόγματος των Βαπτιστών, από την Άτλαντα της Τζώρτζια. Ίνδαλμά του ήταν ο Γκάντι, ο όποιος με ειρηνικό τρόπο προσπάθησε να επιφέρει κοινωνική αλλαγή. Το όνειρο της ισότητας αφύπνιζε και κινητοποιούσε πλήθη στον αμερικανικό νότο. Η πρώτη μεγάλη επιτυχία του Κινγκ ήταν το 1965 όταν το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ έκρινε αντισυνταγματικές τις φυλετικές διακρίσεις στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Μαύροι και λευκοί άρχισαν , για πρώτη φορά, να μοιράζονται τον ίδιο χώρο σε λεωφορεία και τρένα.
Ο δημοκρατικός Βουλευτής Τζων Λούις, από την Τζώρτζια, τον Αύγουστο το 63 ήταν στην Ουάσιγκτον και θυμάται την ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα της ημέρας εκείνης. «Όταν έφτασα στα σκαλιά του Μνημείου του Λίνκολν ήταν ήδη εκεί εκατοντάδες χιλιάδες κόσμος. Πάρα πολλοί νέοι, νέοι σκαρφαλωμένοι στα δέντρα». «Μας δίδαξε» επισημαίνει ο Άντριου Γιάνγκ , που ήταν στενός του φίλος του Κινγκ «ότι πρέπει να απαλλάξουμε την ψυχή της Αμερικής από τα δεινά του ρατσισμού του πολέμου και της φτώχειας».
«Αυτή ήταν η πιο σημαντική διαδήλωση αφροαμερικανών και λευκών υποστηρικτών τους ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις. Δεν είχε γίνει ποτέ κάτι τέτοιο στο παρελθόν», τονίζει ο ακτιβιστής Τζούλιαν Μποντ, που ήταν και ένας απ’ τους διοργανωτές της πορείας στην Ουάσιγκτον.
Ο Τζέσι Τζάκσον, ηγετική προσωπικότητα της κοινότητας των μαύρων αμερικανών, και πρώην προεδρικός υποψήφιος, ήταν και αυτός εκεί. «Το όνειρο», τόνισε «ήταν να ανυψώσει τα πνεύματα και το πέτυχε. Μας ώθησε στην ελευθερία. Εξάλειψε το στίγμα της ντροπής».
Η ομιλία αυτή του Κίνγκ αναβάθμισε τον αγώνα για την ισοπολιτεία μαύρων και λευκών από διαδηλώσεις περιορισμένες στο νότο σε ένα ισχυρό, πανεθνικό κίνημα.
Τον αγώνα του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ κατά των φυλετικών διακρίσεων στήριξε και ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ιάκωβος. Στις 11 Μαρτίου του 1965 ο λευκός ιερέας Τζέιμς Ρηντ ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου στη Σέλμα της Αλαμπάμα, από άτομα που εναντιώνονταν στη φυλετική ισότητα. Στην ιστορία έχει μείνει η φωτογραφία του Αρχιεπισκόπου Ιακώβου στο πλευρό του Κινγκ κατά τη διάρκεια της κηδείας του ιερέα.
Ο Αρχιεπίσκοπος είχε τότε πει: «O χριστιανός πρέπει να καταφερθεί με αγανάκτηση κατά όλων των ειδών των διώξεων. Αυτό είναι που με έκανε να πάω με τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ στην Σέλμα. Όλοι φέρουμε ευθύνη, και πρέπει να συνεχίσουμε να εκφράζουμε την αντίθεσή μας».
Ο πρώην γερουσιαστής του Μαίρυλαντ, ελληνο-αμερικανός Πωλ Σαρμπάνης, που τότε ξεκίναγε την πολιτική του καριέρα, παρακολούθησε και αυτός την ομιλία του Κινγκ. «Ο αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος ήταν θαρραλέος και οραματιστής και συνειδητοποίησε πόσο σημαντικό ήταν να εκφράσει την στήριξή του στο έργο του Κινγκ ένας μεγάλος θρησκευτικός ηγέτης».
Το 1964 ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ και ο τότε Πρόεδρος Λίντον Τζόνσον, υπέγραψε το νόμο που καθιστούσε παράνομες τις φυλετικές διακρίσεις σε δημόσιους χώρους. Το 1965 εγκρίθηκε νόμος που διασφάλιζε ισότητα στο Δικαίωμα ψήφου και απαγόρευσε πρακτικές διάκρισης που εμπόδιζαν του αφροαμερικανούς να ψηφίσουν.
Το 1968, ο Κινγκ δολοφονήθηκε στο Μέμφις του Τεννεσί. Ήταν 39 χρονών.
40 χρόνια αργότερα, το 2008, το άπιαστο όνειρο του Κινγκ έγινε πραγματικότητα με την εκλογή του πρώτου Αφροαμερικανού Προέδρου των ΗΠΑ. Στην ιστορία θα μείνουν τα λόγια του Μπαράκ Ομπάμα: «Αυτό που καταφέραμε σήμερα, σ’ αυτές τις εκλογές, αυτή τη μοναδική στιγμή η αλλαγή έχει έρθει στην Αμερική».
Πολλοί λένε ότι ο Πρόεδρος Ομπάμα οφείλει την νίκη του στον Κίνγκ. Ο δήμαρχος όμως του Νιούαρκ στην πολιτεία του Νιου Τζέρζυ, Κόρυ Μπούκερ διαφωνεί. «Ο Μπαράκ Ομπάμα δε στηρίχτηκε στους ώμους του Κινγκ. Στηρίχτηκε στους ώμους των χιλιάδων Αμερικανών. Αν δεν ήταν για τις θυσίες τους και τους αγώνες τους δεν θα εκλεγόταν πρόεδρος».
Η ρατσιστική βία και οι φυλετικές διακρίσεις δεν έχουν εξαλειφτεί στις ΗΠΑ.
Αλλά το μήνυμα της αποδοχής του άλλου, ανεξαρτήτως φυλής και προέλευσης είναι διαχρονικό και διαπολιτισμικό, αποτελεί βασικό πυλώνα της αμερικανικής πραγματικότητας, διδάσκεται και εφαρμόζεται στα σχολεία, στον εργασιακό χώρο και αποτελεί μέρος της Αμερικανικής νομοθεσίας. Οι αγώνες όμως για δικαιότερη κοινωνία συνεχίζονται.