Προπύλαια...

Ο μόνος δρόμος για ν' ανέβει κανείς στην κορυφή του ιερού βράχου της Ακρόπολης ήταν πάντοτε από τη δυτική πλευρά. Σ' όλες τις άλλες πλευρές οι πλαγιές είναι τόσο απόκρημνες που είναι αδύνατη η πρόσβαση απ' αυτές.

Σήμερα στον ιερό λόφο ο επισκέπτης ανεβαίνει από την πανάρχαιη ανηφοριά. Δεξιά και αριστερά της ανηφοριάς αυτής βρίσκονται τα ερείπια από μια μεγάλη σκάλα που είχαν φτιάξει οι Ρωμαίοι. Επίσης οι Ρωμαίοι τον 3ο αι.μ.Χ. είχαν φτιάξει στην είσοδο της Ακρόπολης μια ογκώδη και άκομψη πύλη η οποία σήμερα ονομάζεται πύλη Beule, προς τιμήν του Γάλλου αρχαιολόγου που την ανακάλυψε το 1852.

Στο τέρμα της αρχαίας ανηφοριάς βρίσκεται η είσοδος της Ακρόπολης. Από την εποχή που φτιάχτηκαν τα πρώτα οικοδομήματα στο βράχο η είσοδος ήταν προστατευμένη με επάλξεις. Αργότερα την εποχή του χρυσού αιώνα του Περικλή πάρθηκε η απόφαση στην είσοδο της Ακρόπολης να χτιστεί ένα καινούργιο οικοδόμημα. Έτσι χτίστηκαν τα Προπύλαια.

Τα Προπύλαια είναι λοιπόν το πρώτο κτίριο που συναντά κανείς μπαίνοντας στην Ακρόπολη. Ο αρχιτέκτονας Μνησικλής ήταν υπεύθυνος για την ανέγερση αυτής της νέας εισόδου, το 435π.Χ. Παρόλο που τον δυσκόλεψε το ανηφορικό έδαφος κατάφερε με τη φαντασία και τη τέχνη του να κατασκευάσει ένα λαμπρό και επιβλητικό οικοδόμημα. Είναι ένα αριστουργηματικό μνημείο σε σύνθεση Δωρικού και Ιωνικού ρυθμού. Μέσα από την κεντρική αίθουσα των Προπυλαίων περνούσε ο δρόμος για την Ακρόπολη. Οι άλλοι χώροι χρησίμευαν και σαν πινακοθήκη - η πρώτη πινακοθήκη του κόσμου. Εκεί είχε συγκεντρώσει τα πολύτιμα έργα του ο θαυμαστός ζωγράφος της εποχής εκείνης, Πολύγνωτος.

Τρία χρόνια μετά το ξεκίνημα των εργασιών για το χτίσιμο των Προπυλαίων, ξέσπασε ο Πελοποννησιακός πόλεμος και οι εργασίες διακόπηκαν. Έτσι ουσιαστικά τα Προπύλαια δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ.

Το μάρμαρο που χρησιμοποιήθηκε είναι το κατάλευκο μάρμαρο από το διπλανό βουνό Πεντέλη σε συνδυασμό με μάρμαρο από την Ελευσίνα που είναι πιο σκούρο. Έτσι ο αρχιτέκτονας έσπασε τη μονοτονία του λευκού και έδωσε έμφαση σε κάποια χαρακτηριστικά αρχιτεκτονικά στοιχεία.

Το κεντρικό κτίριο των Προπυλαίων έχει διαστάσεις 18,20μ. μήκος, 25μ. πλάτος και 8,81μ. ύψος. Η πρόσοψη του κεντρικού κτιρίου έχει 6 δωρικούς κίονες ( 3 και 3 ). Οι εσωτερικοί κίονες του κτιρίου είναι Ιωνικού ρυθμού και ανάμεσά τους περνά ο ιερός δρόμος που οδηγεί μέσα στην Ακρόπολη. Είναι σημαντικό ν' αναφέρουμε ότι είναι χτισμένα σε διαφορετικά επίπεδα, για να εναρμονίζονται με την κλίση που έχει ο βράχος στο σημείο εκείνο.

Τα Προπύλαια με την επιβλητικότητα τους τονίζουν στον επισκέπτη την ιερότητα και τη λαμπρότητα του ιερού βράχου της Ακρόπολης.

http://dim-galat.pel.sch.gr/projects/akropolis/athens_11propilea.htm